Çevremizden duyduğumuz ya da karşılaştığımız olaylarda ilk yardımın ne denli önemli olduğunu hepimiz biliyoruz. İlk yardım kursuna gitmek, eğitimini almak ve sertifika sahibi olmak olası bir durumda can kurtarmanıza bile yardımcı olabilir.
Peki bu ilk yardımın temel noktalarından biri olan kalp masajı ne kadar biliniyor? Sürekli olarak insanlar tarafından araştırılan ve öğrenilmeye çalışılan kalp masajının tekniklerini ve önemini sizlerle paylaşmayı bir borç biliriz.
İyi okumalar!
Çeşitli nedenler yüzünden kalp anlık kan dolaşımını sağlayamaz. Böyle durumlarda kalbe baskı yaparak tekrardan kan dolaşımının başlamasına katkı sağlayabilirsiniz. İşte bu yöntem “kalp masajı” olarak adlandırılıyor.
Unutmayın! Kalp masajını yalnızca ilk yardım sertifikasına sahip kişiler yapabilir.
Kalp masajı nasıl yapılır?
Yapılması gereken ilk şey; müdahale edilecek kişinin nabzının kontrol edilip kalbinin atmadığından emin olunmasıdır. Eğer nabız alınamıyorsa kişi sert bir zemin üzerine sırtüstü olacak şekilde yatırılmalı ve kişinin sağ tarafına diz çökülmelidir.
Halk arasında iman tahtası olarak bilinen “sternum kemiği”‘nin alt kısmından 2-3 parmak yukarısı belirlenmelidir. Eğer bunu yapamıyorsanız sternum kemiğinin orta noktasını belirleyin ve alt kısmın orta-alt bölgesini kullanın.
Bir elinizin ayasını belirlediğiniz bu kısma yerleştirin ve diğer elinizi de üzerine koyun. Uygulayacağınız gücün yalnızca bir noktadan verildiğinden emin olmak için göğüs ile yalnızca elinizin iç kısmı yani ayası temas etmelidir. Parmaklarınız değil! Dirsekleri bükmediğinizden emin olmalısınız. Çünkü dik bir şekilde baskı uygulamak çok önemli. Uygulanan her baskı sonucunda göğüs kafesi 4 cm kadar aşağı inebilir. Bu işlemi dakikada 100 defaya yakın yapmalısınız.
Gevşettiğiniz ve sıkıştırdığınız süreler eşit olmalıdır. İşlem sırasında elinizin kemik üzerindeki yerinin değişmediğinden emin olun!
3 dakikada bir kalbin tekrar çalışıp çalışmadığını kontrol etmeyi unutmayın! Kalbin çalışmaya başladığı an kalp masajı sonlandırılmalıdır.
Çocuklarda kalp masajı nasıl yapılır?
Yaş aralığı 2-8 olan çocuklarda tek el kullanarak göğüs kemiğini ortalama 2-3 cm, 2 yaşını doldurmamış çocuklarda iki parmak kullanarak 1-2 cm çökecek şekilde uygulanmalıdır. Dakikada 100 defa yapılmalıdır.
Bebeklerde ise kalp masajı baş parmaklarla her iki memenin ortasının alt tarafına yapılır.
Solunum yolu ile aldığı havanın oksijenini kan yolu ile beyninize ulaşır. Beyniniz en fazla 5 dakika oksijensiz kalabilir. Bu süre aşılırsa beyin hasarı ya da beyin ölümü gerçekleşir. Bu yüzdendir ki; suni solunum ya da kalp masajına vakit kaybetmeden başlanılmalıdır.
Eğer yaralı olan kişi hem suni solunum hem de kalp masajı gerektiren bir durumdaysa; ilk yardım eğitimi almış kişinin ilk 2 dakika suni solunum, sonrasında 30 defa kalp masajı yapması ve bu döngüyü devam ettirmesi gerekir.
Yetişkinler için dış kalp masajı ve suni solunumun birlikte uygulanması
Hem kendi durumunuzdan hem de yaralının durumundan emin olmalısınız.
Daha sonra yaralıya “iyi misiniz?” diye sormalı ve bilincini kontrol etmelisiniz. Eğer yaralının bilinci yerinde değil ise;
Çevreden yardım istenir ve 112 aratılıt.
Hasta sert bir zemine sırtüstü şeklinde uzatılır.
Hastanın yanına diz çökülür.
Hastanın boynunu ve göğsünün çevresini saran giysiler açılır.
Hava yolunun açılması için önce bir el hastanın alnına, diğer elin iki parmağı çene kemiğinin üzerine yerleştirilir.
Çene kemiğinin uzun kenarı yere dik şekilde alından bastırılır ve çeneden kaldırılıp baş geriye itilir. Hastanın başının geride çenesinin yukarıda olduğu pozisyon verilir.
Hastanın ağzının içerisinde herhangi bir madde olup olmadığı kontrol edilir.
Hastanın solunumu dinlenir ve bak-dinle-hisset metoduyla saniyelik sürelerle kontrol edilir.
Göğüs kafesinin hareketi takip edilmelidir.
Eğilmeli ve hastanın ağzına yaklaşılıp solunumu dinlenir ve el göğüs üzerine konur hissetmeye çalışılır.
Eğer hastanın solunumu yok ise;
Kişi yalnızsa ve çevrede kimse yoksa, kişi her şeyden önce 112’yi aramalıdır.
Kalp basısı için gerekli kontroller yapılmalı ve daha önce anlatılan prosedür aynen izlenmelidir.
Kalp masajının mucidi “JAMES JUDE”
Her gün binlerce insanın hayatının kurtulmasına yarayan kalp masajının mucidi Amerikalı bir cerrah. Adı James JUDE. Jude, 87 yaşındayken hayata veda etti.
Jude, 1950’li yılların sonunda Johns Hopkins Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde öğrenim görürken göğsün orta kısmına eliyle ritmik olarak baskı uygulamanın kalbin yeniden çalışmasını tetikleyebileceğini fark etmişti.
Okul arkadaşlarıyla çalışmalarını sürdüren Jude, kalp masajına suni teneffüsü de ekledi ve tıp dünyasına CPR olarak bilinen ilk yardım tekniğinin kazanılmasını sağladı.