Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, covid-19 salgınını fark etmeden geçirdiğimizde sonradan tespit edilebilir mi? sorusunu yanıtladı. İşte detaylar…
Tüm dünyada etkisini sürdürerek can kayıplarına neden olan yeni tip corona virüsü covid-19 salgını ile ilgili olarak, hastalığın farkında olmadan veya hafif belirtiler ile geçirenlerin sayısınında oldukça fazla olduğu söyleniyor.
Özellikle ABD olmak üzere birçok ülkede covid-19 hastalığına karşı bağışıklık kazanan kişileri tespit etmek amacıyla testler geliştiriliyor. Konu ile ilgili olarak Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu herkesin merak ettiği soruları yanıtladı…
Covid-19’u hafif geçirip geçirmediğimizi nasıl anlarız? Böyle bir test yapılabiliyor mu?
Covid-19’u toplumda en yoğun 20-49 yaş grubu geçiriyor. Ancak bu grubun sadece yüzde 15-20’sinde hastaneye başvuracak şiddette belirtiler oluyor…
Hastalığı hafif belirtiler veya tamamen belirtisiz geçirenlerde bir hafta sonra antikor çıkmaya başlıyor ve 2 hafta sonra tespit edilebiliyor. Belirtisiz geçirenler, evinde pozitif çıkan bir hasta olduğu zaman yapılan taramalarda tespit ediliyor. Bu hastalarda antikor gelişip bağışıklık oluyor.
Hafif geçirenlerde ne gibi belirtiler olur?
Bu kişilerdeki en önemli belirti halsizlik ve sırt ağrısı oluyor. Bununla birlikte daha az olmakla birlikte, öksürük ve üşüme, karın ağrısı ve ishal gibi şikayetler yaşanabiliyor.
- Bu kişilerin organlarında da hasar kalır mı?
- Hafif geçirenlerde hasar hemen hemen hiç kalmıyor.
- Covid-19’u bir kez atlatan tekrar geçirebilir mi?
Bu soruya yanıt olarak teorik bilgilerimize dayanarak, “evet geçirebilir” diyoruz. 31 Aralık 2019’dan 15 Nisan 2020 tarihine kadar dünyada görülen 2 milyona yakın vakayla ilgili bilgilere baktığımızda; hastaların iyileştikten sonra yüzde 30 kadarında antikor tespit edilmiş.
Ancak bu antikorların düşük düzeyde olduğu görülüyor. Düşük düzey antikorun ne kadar virüsü yok edebilecek güce sahip olduğunu açıkçası bilmiyoruz.
Dolayısıyla bir kez geçirebilen tekrar geçirebilir düşüncesiyle hareket edilmeli ve salgın pandemi sınırında devam ettiği sürece sosyal mesafeye çok dikkat edilerek, diğer korunma önlemlerine de sıkı sıkıya uyulmalı. Şu anki bilgilerimiz teorik ve bir 6 ay daha hastalığın izlenmesi gerekiyor.
Diğer bir belirti ise Amerikalı dermatologtan
Koronavirüs salgını öncesinde, San Francisco’da bir dermatolog olan Dr. Lindy Fox’a, yılda dört veya beş hasta, chilblains vakası ile geliyordu Chilblanins hastalığı genellikle kışın parmaklarda veya ayak parmaklarında ortaya çıkan ağrılı kırmızı veya mor lezyonlardır.
Son birkaç hafta içinde onlarca kişi gördü.
San Francisco, California Üniversitesi’nde çalışan Dr. Fox, “Birdenbire ayak parmaklarındaki vakanın arttığını gördük” dedi. “Yeni ayak lezyonlarıyla gelen insanlarla dolu klinikler var. Ve daha önce bu hastalığı geçirmiş olan insanlar değillerdi.
Soğuk veya nemli koşullara tepki olarak küçük kan damarlarında iltihaplanma nedeniyle oluşan chilblains yılın bu zamanın da da görülmüyor “Genellikle, kış mevsiminde görüyoruz,” dedi Dr. Fox.
Dr. Fox, vakaların olduğunu söyleyen tek kişi değil. Boston’da Massachusetts Genel Hastanesi’nde küresel sağlık dermatolojisi direktörü Dr. Esther Freeman, “kliniğinin tamamen bu hastalıklı ayak parmaklarıyla dolu olduğunu söyledi. Sadece ayak parmaklarına bakmak için ekstra klinik seanslar eklemek zorunda kaldım. İnsanlar çok endişeli. ”