Alzheimer, tersine çevrilemez bir hastalıktır, yani bir kere yakalandığınızda eski halinize dönmeniz mümkün değildir. Her yıl, milyonlarca insana alzheimer teşhisi konuluyor ve bu insanların büyük çoğunluğunu yaşlılar oluşturuyor. Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, alzheimer hastalığı belirtilerini göstermeden önce bile beyni etkileyebiliyor.
Bilge Cafe olarak Alzheimer hastalığını önlemenin yollarını ve erken yaşta başlamak üzere, yapmanız gerekenlerin listesini sizler için hazırladık.
1. Düzenli Egzersiz
Alzheimer Araştırmaları Vakfı’nın yaptığı araştırmaya göre, düzenli egzersiz yapmak Alzheimer’a yakalanma riskini %50’ye kadar düşürebiliyor. Fiziksel aktiviteler sadece kan akışını düzenlemekle kalmıyor, aynı zamanda beyni koruyan kimyasalların üretimini arttırıyor. Egzersizler aynı zamanda yaşlanmaya bağlı olarak oluşan beynin yollarındaki bağlantıların zayıflamasını engelliyor.
- Her hafta en az 150 dakika egzersiz yapın: Egzersiz programınızı hazırlarken, kardiyo ve güç antrenmanlarını birleştirin. Eğer spora yeni başladıysanız, ek olarak yüzme veya yürüme yapabilirsiniz.
- Kaslarınızı güçlendirmek ve beyninize hava gitmesini sağlamak için ağırlık kaldırın.
- Bu egzersizler kaslarını güçlendirecek ve beyninizin dengesini düzeltecektir. Eğer düzenli olarak egzersiz yaparsınız ileride yaşlanmaya bağlı olarak beyinde ortaya çıkabilecek dengesizliklerin önüne geçebilirsiniz.
2. Sosyalleşme
İnsanoğlu yaratılış itibari ile sosyal varlıklardır. Dikkat çekmeyi ve iletişim kurmayı severiz ve uzun süreli yalnızlıklara dayanamayız. Sosyal olarak aktif bir hayat sürmek aynı zamanda bizi Alzheimer hastalığından korur. Alzheimer’ı önlemek için toplum ile olan bağlarımızı korumalı ve aynı zamanda güçlendirmeye çalışmalıyız. Bu çaba sadece beynimizi değil, ruh sağlığımıza da iyi gelecektir.
Eğer büyüdükçe toplumdan daha fazla izole olmaya başladığınızı düşünüyorsanız, aşağıdaki yöntemleri kullanarak sosyalleşmeyi deneyebilirsiniz.
- Sosyal bir gruba ya da sınıfa katılın.
- Şehir kulüplerini ziyarete gidin.
- İlginizi çeken alanlarda verilen kurslara katılın.
- Toplumsal aktivitelerde gönüllü olun.
- Komşularınızla görüşmelerinizi arttırın.
- Park, bahçe, sinema, kafe gibi dış mekanlarda daha fazla vakit geçirin.
3. Diyetinizi Geliştirin
Alzheimer hastalığına verilen diğer bir isim “beynin diyabeti”dir. Böyle denmesinin sebebi vücudun diğer kısımlarında meydana gelen metabolik hastalıklar veya düzensizlikler ile arasında güçlü bir bağ olmasıdır. Vücutta oluşan iltihaplanmalar ve insulin seviyesinin artması beyin hücreleri arasındaki bağlantıların da zayıflamasına yol açar ve Alzheimer riski yükselir. Sağlıklı bir diyet uygulayarak, bedensel hastalıkların önüne geçip aynı zamanda beyninizi de koruyabilirsiniz.
- Şeker kullanımını azaltın: Şeker ve beyaz un, makarna, beyaz pirinç, gibi basit karbonhidrat içeren ürünleri çok sık kullanmayın. Çünkü bu ürünlerin aşırı tüketimi, kan şekeri seviyesini aniden yükseltip düşürür ve beynin iltihaplanmasına yol açar.
- Hidrojenize yağları kullanmayın: Trans yağlar da iltihaplanmaya yol açar ve ayrıca beyin için oldukça zararlı olan serbest radikalleri üretirler
- OMEGA-3 tüketimini arttırın: Omega-3 ün içinde bulunan yağ asitleri Alzheimer’ı önlemede etkili olabilir.
- Bol bol yeşil çay için: Düzenli yeşil çay kullanımı hafızayı güçlendirir ve farkındalığı yükseltir. Aynı zamanda da beynin yaşlanmasını engeller.
- Gerekirse vitamin takviyesinde bulunun.
4. Zihinsel Gelişim
Eğitimli insanların ve sürekli yeni bilgiler edinmeye çalışan insanlarda bunama veya Alzheimer ortaya çıkma riskinin daha az olduğu, yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Zihinsel gelişiminize en yüksek seviyede katkıda bulunabilecek ve günlük hayatınızda çok rahat bir şekilde uygulayabileceğiniz bir çok aktivite ve oyun vardır.
- Bol bol hafıza pratiği yapın. Mesela daha önce gördüğünüz bir şeyi zihninizde hayal etmeye çalışın. Ya da sevdiğiniz şarkıların sözlerini ezberleyin.
- Bir dedektif gibi gözlem yapın, sorular sorun ve etrafınızda olanları betimlemeye çalışın.
- Yeni bir şey öğrenin. Yeni bir dil öğrenin veya kendinize yeni bir hobi bulun. Ya da ilgi duyduğunuz yeni bir alan keşfedip o alan üzerine okumalar yapın.
- Bulmaca, puzzle, sudoku veya Scrabble gibi beyninizi güçlendirecek oyunları oynayın.
5. Yeterli ve Kaliteli Şekilde Uyuyun
Alzheimer hastalığına sahip insanların aynı zamanda insomnia ve diğer uyku problemlerine sahip oldukları oldukça yaygın bir şekilde gözlemlenmiştir. Yapılan bir araştırma ise, sürekli bölünen uykuların Alzheimer’a yakalanma riskini yükselttiğin göstermiştir.
Uyku eksikliği ise sağlıklı düşünmemizi ve günlük modumuzu yakından etkiler. Bu da Alzheimer’ın ortaya çıkmasını etkileyebilecek bir faktördür.
- Çok fazla şekerleme yapmayın: Kısa uykular hepimize çok çekici gelse de, insomnia riskini arttıran bir faktördür.
- Akşam vakitlerini sakin geçirin: Uykuya geçmeden en az 2 saat önce, günlük hayatın bütün işlerini ve sıkıntılarını unutup kendinizi huzurlu bir uykuya hazırlayacak faaliyetlerde bulunmalısınız. Bunu yapmanın en iyi yollarından bir tanesi bütün ışıkları kapatıp bir kaç mum yakmak ve sessizliğin tadını çıkarmaktır. Uykuya dalmadan önce sıcak bir duş alıp vücuttaki toksinlerden kurtulmak ise rahat bir uyku çekmenize yardımcı olacaktır.
- Uyku Planı Yapın: Uyuma ve uyanma saatlerinizi bir düzene oturtun ve her gün bu düzene göre uyuyun. Bu şekilde beyniniz kendisine uygun bir uyku saati oluşturacaktır.
6. Stresten Uzak Durmaya Çalışın
Endişe ve kronik stres hali beyin için inanılmaz derecede ağır bir yüktür ve beynin hafıza bölgesindeki alanların küçülmesine yol açar. Bu da sinir hücrelerinin yeniden büyümesini engeller ve Alzheimer ve bunama görülme ihtimalini yükseltir.
- İç huzurunuzu besleyin: Zihinsel olarak kendinize bakmak, stresten ve endişeden uzak durmanızı sağlayacaktır. Bunun için meditasyon yapmak, akşamları yürüyüşe çıkmak ya da en basitinden ibadet etmek iç huzurunuzu bulmaya yardımcı olacaktır.
- Nefes egzersizleri uygulayın.
- Mizahınızı kullanın: Sürekli neşeli olmaya çalışın ve her şeyi ciddiye almayın.
- Neşeli olun: Hayatta en önemli şey para veya iyi bir iş değildir. Günlük yaşantınızı planlarken hayattan zevk almayı da göz önünde bulundurun.
Alzheimer Hastalığına Yakalanma Riskini Azaltacak bir kaç İpucu Daha…
- Sigarayı Bırakın: Araştırmalar göre 65 yaş ve üstündeki sigara içen insanların Alzheimer’a yakalanma riski daha yüksektir. Sigarayı bırakarak bir çok hastalığın önüne geçebileceğiniz gibi bir Alzheimer oluşumunu da engelleyebilirsiniz.
- Alkol Tüketimini Azaltın: Yüksek miktarda alkol kullanımı sadece karaciğerinize değil aynı zamanda beyninize de zarar vermektedir.
- Kilonuza Dikkat Edin
- Unutmayın! “Sağlam Kafa, Sağlam Vücutta Bulunur.”