Çocuklarına Kötü Davranan Anne Babanın Özellikleri

Narsist ailelerin yetiştirdiği çocukların kendilerinden aşırı derecede şüphe ettiği görülüyor.

Bir anne-babanın narsist olup olmaması neden önemlidir? Bu bir çocuğa nasıl zarar verebilir? Eğer eski eşi narsist olan bir anne ya da babaysanız, narsist bir anne-baba tarafından yetiştirildiyseniz, narsist biriyle ilişkiniz varsa ya da narsist ebeveynleri içeren bir davada çalışan boşanma uzmanıysanız; bu soruları soruyor olabilirsiniz.

Yapılan araştırmalar ve klinik tecrübeler sonucunda, bu durum bozukluğunun çocuklara nasıl zarar verdiği konusunda eğitici birkaç sonuç çıkarılmıştır.

Öncelikle Narsistik Kişilik Bozukluğunun ne olduğunu açıklayalım. Bu bozukluk genellikle kendiyle övünen, kibirli ve sürekli kendinden bahseden kişilerle ilişkilendirilir ancak bu yanlıştır.

Bu davranışlar da sinir bozucu olmasına rağmen; narsizim daha derin, daha tahrip edici bir rahatsızlıktır ve bu bireyle ilişkisi olan insanlar üzerinde yıkıcı bir etkiye sahiptir. Bu rahatsızlığın tedavi edilmesi çok zordur; çoğu kişi tedavi edilemez olduğuna inanır. Rahatsızlığın temelinde empati eksikliği ve içindeki duygusal dünyayı başkalarına açamama sorunu yatar.

Peki ailenin narsist olması çocuğu nasıl etkiler?

• Çocuk dinlenildiğini ya da önemsendiğini hissetmez.
• Çocuğun duyguları ya da gerçekleri dikkate alınmaz.
• Çocuğa başlı başına bir insan gibi değil de ebeveynin yanında duran bir süs eşyası gibi davranılır.
• Çocuğa olduğu kişi için değil, yaptığı şeyler için değer verilir.
• Çocuk kendi duygularını tanımlamayı ya da onlara güvenmeyi öğrenemez ve kendinden şüphe ederek büyür.
• Çocuğa nasıl hissettiğinden ziyade nasıl göründüğünün daha önemli olduğu öğretilir.
• Çocuk gerçeklerden korkar ve çocuğa görünenin sahicilikten daha önemli olduğu öğretilir.
• Çocuğa anne-babasını ve ailesini koruması için sır tutması gerektiği öğretilir.
• Çocuğa kendi benliğini bulması için cesaret verilmez.
• Çocuk duygusal olarak boş ve beslenmemiş hisseder.
• Çocuk başkalarına güvenmemeyi öğrenir.
• Çocuk kullanılmış ve manipüle edilmiş hisseder.
• Olması gerektiği gibi anne-baba çocuğun yanında değil de, çocuk anne-babasının yanında olur.
• Çocuğun duygusal gelişimi engellenir.
• Çocuk kabul görüldüğünü ya da sevildiğini değil de; yargılandığını ve eleştirildiğini hisseder.
• Çocuk sürekli sevgi, onay ve çıkarsız değer arama çabalarında olarak öfkeli bir şekilde büyür.
• Çocuk hep “yetersiz” hissederek büyür.
• Çocuğun sağlıklı duygusal bağlantılar için bir rol modeli olmaz.
• Çocuk sağlıklı öz bakımın nasıl yapılacağını öğrenmez, bunun yerine kendine bakmak için en az bir başka kişiye bağımlı hale gelir.
• Çocuk büyüdükçe ailesinden kopmada ve gerekli bireyselleşmede zorluk yaşar.
• Çocuğa daima içsel onay ve dışsal onayı karşılaştırması öğretilir.
• Çocuğa “ebeveyninin bir parçası olarak iyi şeyler yap ve beni gururlandır ama fazla iyi şeyler yapıp da beni gölgede bırakma” gibi mesajlar içeren karmaşık duygular gönderilir.
• Eğer çocuk ebeveynini gölgede bırakırsa, kıskançlıkla karşılaşabilir.
• Çocuğa yeri geldiğinde kendisiyle gurur duyması öğretilmez.
• Çocuk, yetişkinliğe geçtiğinde travma sonrası stres bozukluğu, depresyon ve/veya anksiyete sorunları baş gösterir.
• Çocuk kendisinin değersiz ve sevilemez biri olduğuna inanarak büyür; çünkü ailem de beni sevmiyorsa, kim sever ki?
• Çocuk sık sık narsist ebeveyn tarafından ayıplanır ve aşağılanır, öz saygısı zayıf biri olarak büyür.
• Çocuk ya üstün başarılı bir kimse ya kendini baltalayan bir kimse ya da ikisi birden olur.
• Çocuk yetişkinliğe geçtiğinde travma tedavisi görmek ve kendisini yeniden eğitmek zorunda kalır.

Narsist bir ebeveyn tarafından yetiştirilmek, çocuk üzerinde duygusal ve psikolojik olarak kötü ve uzun süreli etkiler bırakır. Bu durum sık sık profesyoneller tarafından gözden kaçırılır çünkü narsistler nasıl görünmek isterlerse öyle görünebilirler, isterlerse göz alıcı birer ebeveyne dönüşebilirler.

Kapalı kapılar ardında, çocuk yalnızlık ve acıyla boğuşur. Narsistler kendi hatalarını ve davranışlarını kabul etmezler, bu yüzden çocuk kendini suçlar ve çocukluğu bir takıntı haline getirir. Bu durumdan iyileşmesi oldukça zordur.

Eğer siz narsist olmayan ebeveynseniz, ya da ikinci derece aileden biriyseniz veya narsist bir ebeveynin etkilerinden kurtulmaya çalışıyorsanız; sorumluluk sahibi biri olarak iki göreviniz vardır.

Ebeveyne en iyi yaklaşım şekli empatidir. Empati narsistliğin zıttıdır. Eğer içinde narsistlerin olduğu bir davada çalışan bir boşanma uzmanıysanız, çocuklara yardım etmek için önce bu rahatsızlığın dinamiklerini anlamanız gerek. Sakın küçümsemeyin. Çocukların terapi gördüğünden emin olun. Önceliğiniz hep çocuklar olsun.