Doğal afetler her zaman kendilerine özgü bir tarzda ortaya çıkar ve genellikle önceden belirtiler gösterirler. Gökyüzündeki beklenmedik renk değişiklikleri, tuhaf sesler veya hatta vahşi yaşamın garip davranışları gibi işaretler, bir felaketin yaklaşmakta olduğunu gösterir. Bu işaretlerle doğru bir şekilde teşhis yapabildiğinizde, afetlerle başa çıkmak daha kolay hale gelir.

Bilge Cafe olarak, doğal afetleri hızlı bir şekilde tanımlamanıza ve bu felaketlerle başa çıkmak için hazırlıklı olmanıza yardımcı olabilecek işaretlerin bir listesini hazırladık.

Doğal Afetlerin Belirtileri Nelerdir?

Doğal afetler, doğanın gücünün şiddetli bir şekilde ortaya çıktığı olaylardır. Depremler, fırtınalar, sel ve tsunamiler gibi felaketler, büyük zararlara ve can kaybına neden olabilir. Afetlerin belirtilerini ve nasıl anlaşılabileceğini anlamak, toplumların bu olaylara hazırlıklı olmasını sağlamada büyük önem taşır. İşte doğal felaketlerin belirtilerini fark etmek için bazı ipuçları.

1. J Şeklindeki Ağaçlar

“J” şeklinde bükülmüş bir ağaç yaması, yaklaşan bir heyelanın göstergesidir. Bu tür ağaçlar, toprak kayması adı verilen yavaş bir zemin hareketi nedeniyle eğimin genel istikrarsızlığını gösterir. Ancak bu ağaçlarla karşılaşmak, ani bir doğal afetin kaçınılmaz olduğu anlamına gelmez; sadece o bölgede daha önce toprak kayması meydana geldiğini ve muhtemelen tekrar gerçekleşebileceğini gösterir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Potansiyel bir heyelanı tetikleyebilecek herhangi bir kaya düşmesi veya benzeri rahatsızlıklara karşı dikkatli olunmalıdır. Mümkünse, düz bir alanda kalmaya çalışmak önemlidir.

2. Gökyüzünün Yeşil Olması

Gökyüzünün solgun yeşile dönüştüğüne tanık olmuş olabilirsiniz. Bu manzara tam anlamıyla kıyameti andıran bir görüntüye sahip gibi görünse de, aslında güçlü gök gürültülü fırtınaların oldukça yaygın bir belirtisidir. Gökyüzünde görülen bu hastalıklı yeşil renk, genellikle akşam saatlerinde meydana gelen gök gürültülü sağanak yağışlar sırasında, gün boyunca gördüğümüz güneşin mavi ışığının gün batımında kırmızı ışıkla karıştığı zaman ortaya çıkar. Kalın bulutların arasından süzülen sonuç, gökyüzünde yeşil bir ton oluşturur.

Bu durumda yapılması gerekenler: Mümkün olan en kısa sürede kapalı bir mekana girin. Sabit hatlı telefonları ve akan suyu kullanmaktan kaçının. Elektronik cihazları ve diğer aletleri fişten çekmek önemlidir.

3. Denizdeki Kare Dalgalar

Denizde tuhaf ve muhteşem bir kare dalga paterni fark ettiğinizde, muhtemelen su yüzeyinin altında gizlenmiş bir akıntı olduğunu söyleyebiliriz. Bu tür akıntılar son derece tehlikeli olabilir ve dikkat gerektirir. Rip akıntıları, her yıl ABD’de 100’den fazla kişinin hayatını kaybetmesine neden olan bir tehlikedir. Bu akıntılar, iki akım sistemi birbiriyle etkileşime girdiğinde veya rüzgar dalgaları bir yönde hareket ederken su altındaki akıntılar onları başka bir yöne iterken oluşabilir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Suyla teması minimumda tutun! Rip akıntıları, bir insanı denize çekip boğabilme gücüne sahiptir. Bu durumda bulunursanız, desenden çıkmak için kıyıya paralel olarak yüzün ve ardından yavaşça kıyıya doğru yönelin.

4. Hayvanların Tuhaf Davranması

Hayvanların toplu halde aniden yola çıkması depremin habercisi olabilir. Aynı zamanda garip davranışlar sergileyerek huzursuzluk belirtileri gösterebilirler. Yaklaşan bir depremi hissetmek için sismik merkeze ne kadar yakın olduklarına bağlı olarak erken uyarıda bulunurlar. Hayvanların deprem öncesinde hava iyonizasyonunu veya bir patlama sonucu yayılan gazların kokusunu algılayabildiği gözlemlenmektedir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Öncelikle hareket etmeyin ve bulunduğunuz yerde, arabada, içeride veya dışarıda olsanız bile orada kalın. Eğer dışarıdaysanız, binalardan ve diğer yüksek nesnelerden uzak durarak üzerinize düşme riskini azaltın. İçerideyseniz, diz çökün, siper alın ve mümkünse bir şeye tutunun.

Sonuç olarak, hayvanların deprem öncesi belirtileri algılayabildiği ve bu nedenle insanlara da bir uyarı sağlayabileceği bilinmektedir. Bu nedenle, doğal afetlerde hayvanların davranışlarını dikkate almak ve gerekli önlemleri almak önemlidir.

5. Saçların Yukarıya Doğru Elektriklenmesi

Vücudunuzdaki tüylerinizin diken diken olduğunu hissettiğinizde, yaklaşmakta olan fırtına ve şimşeklerin olduğunu söyleyebiliriz. Şimşekler yalnızca yüklü bir enerjinin boşalmasıyla ortaya çıkar ve bazen insanlar, yakınlarda gerçekleştiğinde bu enerji birikimini hissedebilir. Bu durumda, insanlar metal eşyaların çevresinde hafif uğultu ve ciltte karıncalanma hissi yaşayabilirler. Saç uçları ise yukarıya doğru yükselip ayakta durabilir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Güvenli bir sığınak bulun (ağaçların veya telefon direklerinin altına değil!), mümkünse alçak bir yer tercih edin. Eğer açık alanda yakalanırsanız, çömelin, kulaklarınızı kapatın ve yere temasınızı en aza indirin. Yanınızda bulunan herhangi bir metal eşyayı atmanız önemlidir.

Fırtına ve gök gürültüsü doğal afetlerine karşı dikkatli olmanızı gerekir. Unutmayın, güvende olmanız en öncelikli konudur.

6. Duvar Bulutları ve Kasırga

Duvar bulutları, geniş bir alana yayılan ve yoğunluğu yüksek olan bulutlardır. Bu bulutlar genellikle alçak seviyelerde bulunur ve yaklaşık 5 mil uzunluğa kadar yayılabilir. Oluşumları, sıcak ve nemli havanın hızla yükselmesi ve üstteki daha soğuk ve ıslak havayı yerine alarak basınç düşüşüne neden olmasıyla gerçekleşir. Eğer bu bulutlar dönmeye başlarsa, kasırgalar oluşabilir. Aynı şekilde, koni şeklindeki huni bulutları da eğer yere değerse bir kasırga meydana getirebilir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Kasırga gibi doğal afetler ile karşı karşıya kaldığınızda, güvenliğiniz için bazı önlemler almanız gerekmektedir. Öncelikle, kendinizi güvende hissetmek için bodrum veya sığınak gibi korunaklı bir yer bulmanızı ve pencerelerden uzak durmanız tavsiye ederiz. Çünkü kasırgalar güçlü rüzgarlarla birlikte gelir ve camlar kırılabilir.

Bu tür doğal afetlerin tehlikeli olabileceğini unutmayın; macera arayışından ziyade güvende olmak en önemli önceliktir.

7. Güneş veya Ay’ın Etrafındaki Halkalar

Zaman zaman, gökyüzünde gözlemlediğimiz ilginç doğal afetlerden biri de ay veya güneşin etrafında beliren halelerdir. Bu haleler, ince kristalize buz parçacıklarının oluşturduğu cirrus bulutlarından meydana gelir. Güneş ışığı, bu buz kristalleriyle etkileşime girerek dağılır ve yansır, böylece etkileyici bir hale ortaya çıkar. Güneş halkaları, her birimizin bireysel bir şekilde deneyimlediği gibi, kişisel ve benzersizdir. Ancak, yüksek konumda bulunan cirrus bulutları genellikle bir fırtınanın yaklaştığının habercisi olur, özellikle ay haleleri için bu geçerlidir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Bu tür doğal afetlere tanık olduğunuzda, başlangıçta yapmanız gereken hiçbir şey yoktur. Haleler, genellikle bir sonraki gün veya yakın gelecekte bir fırtınanın yaklaştığına işaret eder. Doğanın bize verdiği bu işareti takip ederek, gelecek günlerde hava koşullarına dikkat etmek ve muhtemel bir fırtınaya karşı hazırlıklı olmak gerekir.

8. Denizin Çekilmesi

Eğer sahilde bulunuyorsanız ve aniden deniz suyu çekiliyorsa, muhtemelen bir tsunami yaklaşmaktadır. Tsunamiler genellikle güçlü bir deprem veya okyanus tabanında meydana gelen patlamalar sonucu ortaya çıkar. Bu dev dalgalar son derece hızlı hareket eder, saatte yaklaşık 500 mil yol alabilirler, bu yüzden yaklaşan bir dalgayı genellikle fark etmezsiniz. Ancak, gelen su normalde görünmeyen okyanus tabanının geniş bir bölümünü açığa çıkarır, bu nedenle olağan gelgitin ötesindeki bir su çekilmesini gözlemleyebilirsiniz.

Bu durumda yapılması gerekenler: İç kesimlere doğru hareket edin ve mümkünse yüksek bölgelere çıkın. Alçak ve kapalı alanlardan kaçının, çünkü gelen suyun kuvvetini emebilecek vadiler veya yarıklar gibi yerlerde olmak hayatınızı kurtarabilir.

9. Hayvanların Kaçışması

Eğer doğada koşan ve uçan hayvanların davranışlarında anormal bir değişiklik fark ederseniz, yakınlarında bir orman yangını olma ihtimali vardır. Hayvanlar doğal içgüdüleriyle hayatta kalmak için kaçmak ve saklanmak gibi stratejileri benimserler. Aynı şekilde, siz de bu durumu fark ederek en iyi şekilde bundan yararlanmalısınız. Yangınla ilişkili duman, sıcak hava ve yanık kokusu gibi belirtiler ciddi bir tehlikenin habercisidir.

Bu durumda yapılması gerekenler: Bu tür doğal afetler ile karşılaştığınızda yangın dumanından mümkün olduğunca uzak durmaya çalışmalısınız. Kaçan hayvanların geçişine izin vererek onların güvenli bir bölgeye ulaşmasına yardımcı olabilirsiniz. Eğer güvendeyseniz ve bir hayvanın yardıma ihtiyacı olduğunu fark ederseniz, yerel hayvan kontrol birimini veya vahşi yaşam rehabilitasyon merkezini arayarak durumu bildirebilirsiniz.

Hayvanlar doğal afetlerle başa çıkma konusunda bizlere örnek olabilir. Bu nedenle, doğada karşılaştığımız ani değişiklikleri dikkate almalı ve çevremizde olup biteni anlamak için doğal gözlem yeteneklerimizi kullanmalıyız. Böylece hem kendimizi hem de doğal yaşamı koruyarak, kriz anlarında etkin bir şekilde hareket edebiliriz.

10. Karlı Zeminin Çatlaması

Çok karlı bir arazide çatlakları fark etmek, yaklaşan bir çığın işareti olabilir. Bu çatlaklar, karın yavaşça kaydığını gösterir. Çığ, saatte 200 mil hızla hareket edebilen bir güce sahip olabilir ve bu durum kaçmayı son derece zorlaştırır.

Bu durumda yapılması gerekenler: Eğer çığ gibi doğal afetlerin ortasında kaldıysanız en iyi seçenek yokuştan aşağıya doğru hareket etmektir. Kayak, snowboard veya kar motosikleti gibi araçlar kullanarak yokuş aşağıya hızla inerek çığın önünden kaçabilirsiniz. Ayrıca yana doğru yönelerek alternatif rotalar deneyebilirsiniz. Ancak, bu seçenekler mümkün olmadığında bir ağaca tutunmak da bir seçenek olabilir. Ağaca tutunarak çığın gücünden korunabilirsiniz. En son çare olarak, karda yüzmeyi de deneyebilirsiniz.

Ancak, unutmayın ki çığlar ciddi bir tehlikedir ve her durum farklılık gösterebilir. En güvenli ve sağlıklı seçenek her zaman çığ riskini azaltmaya çalışmak ve tehlikeli bölgelerden uzak durmaktır. Eğer çığ tehlikesi olan bir bölgedeyseniz, yerel otoritelerin uyarılarını dikkate almalı ve güvenlik önlemlerini takip etmelisiniz.

11. Güneş’in Düzensiz Parlaması

Bazı zamanlarda güneşin kenarında oluşan düzensiz parıltıları fark etmişsinizdir. Bu tür doğal afetlere genellikle güneş ışınları sebep olur ve bir güneş fırtınasının belirtisidir. Güneşin manyetik alanındaki bozulmalar sonucunda ortaya çıkar. Güneş yüzeyindeki radyasyon ve gaz patlamaları o kadar büyük boyutlarda gerçekleşir ki, dünya üzerinde bile fark edilebilirler.

Bu durumda yapılması gerekenler: Güneş fırtınası gibi doğal afetler insanlar için doğrudan bir tehlike oluşturmaz. Ancak, elektrik sistemlerinde bozulmalara ve elektrik kesintilerine neden olabilirler. Bu yüzden en iyi yapabileceğiniz şey, dışarı çıkıp manzarayı hayranlıkla izlemek olabilir, ancak gözlerinizi korumayı unutmamalısınız.

Deneyimlediğiniz doğa olayları nelerdir? Yorumlar bölümünde bizimle paylaşmayı unutmayın!