John Hopkins Tıp Kütüphanesine göre, siroz ve diğer kronik karaciğer hastalıkları Amerika’da yaygın ölüm nedenleri arasında bulunuyor. Ayrıca belirtiliyor ki, her yıl 31,000 kişi sadece sirozdan dolayı hayatını kaybediyor. Bu sebeple, karaciğerinizin zarar gördüğünü belirten işaretleri dikkate almanız gerçekten çok önemli.
Bir çok vak’ada, hayat tarzımızın bize getirdiği seçimler doğrultusunda karaciğerimize zarar veriyoruz. Aşırı ve sürekli alkol tüketimi, sigara kullanımı, sağlıksız yiyeceklerin fazla tüketimi gibi sebepler ile karaciğerimize fazla yük bindiriyoruz. Eğer karaciğeriniz aşırı yük altında ise, besin olarak tükettiğiniz yağ moleküllerini parçalayıp enerji üretemeyecek demektir ve bu sebeple sürekli yorgun hissedeceksiniz.
Karın Bölgesinde Ağrı
St. Louis Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bölümü Başkanı ve Dahiliye profesörü Dr. Bruce Bacon’a göre, en yaygın karaciğer hasarı göstergesi devamlı karın ağrılarıdır. Bu hasar sebebiyle karın bölgenizin sağ üst bölgesinde şişme ve ağrı hissedersiniz. Sağ tarafta olacak olmasının sebebi de, karaciğer organında yağların enerjiye dönüştürülmek için depolandığı kısım sağ tarafta kalmaktadır.
Tende ve Gözlerde Sarılık
Cleveland kliniğinde görev yapan ve bir karaciğer uzmanı olan Jamile Wakim-Fleming karaciğer hasarı söz konusu ise gözlerinizin ve ten renginizin sarıya dönecektir çünkü bilirubin adlı sarı bir bileşeni karaciğeriniz kan dolaşımına salıyor demektir. Eğer karaciğeriniz sağlıklıysa bilirubin bileşenini ayrıştırıp kan dolaşımına karışmasına engel olur şeklinde ekliyor.
Eklem Ağrıları
Kusma, eklem ağrıları, geçmeyen yorgunluk ve iştah kaybı karaciğer hastalığının birbirine bağımlı semptomlarıdır–otoimmün hepatit en yaygınıdır.–Bu hastalıkta bağışıklık sisteminiz karaciğerinizdeki hücre dokularına saldırır. Ulusal Sağlık Enstitüsüne göre bu durum kadınlarda erkeklerde görüldüğünden daha sık görülür.
Deride Lekeler
Fleming’e göre, Karaciğeriniz kanınızı ve vücudunuzu yapması gerektiği gibi temizleyemiyorsa kılcal damarlarınızda tıkanmalar meydana gelir ve derinizde lekeler oluşturur. Karaciğeriniz işini ne kadar yapamıyorsa, lekeler o kadar büyük ve fazla olur.
Kafa Karışıklığı
Karaciğer hasarının sebep olduğu bir diğer semptom ise hastanın tecrübe ettiği kafa karışıklığıdır. Fleming’e göre, hasar görmüş bir karaciğer kan dolaşımında ve beyinde çok fazla bakır birikmesine sebep olur. Biriken bakır Alzheimer benzeri semptomlar yaratabilir. Eğer bu durumu yaşıyorsanız endişeye kapılmayın eğer karaciğer hasarınız var ise, yaşadığınız tek semptom bu olmaz diye ekliyor. Kafa karışıklığı ileri evrelerde görülen bir semptomdur.
Kas Atrofisi
Eğer aşırı genişlemiş bir mideniz, şişmiş ayak bilekleriniz ve zayıf/güçsüz kollarınız ve bacaklarınız var ise, bu direk olarak hasta bir karaciğerden kaynaklanan sıvı dengesizliği sebebiyle olabilir. Ayrıca, şakaklarınız ve yanaklarınızın üst kısmında meydana gelebilir. Ancak bu semptomlar hasar almış bir karaciğerin ileri evre semptomlarıdır ve öncesinde başka semptomlar görmeden ilk olarak bu semptomu görmeniz olası değildir.
Karaciğer Hasarını Engelleme Yolları
Karaciğerinizde oluşabilecek herhangi bir hasarı engellemenin bir yolu E vitamini alışınızı arttırmaktır. Case Western Reserve Tıp Fakültesi’ne göre, E vitamini alımı hücre hasarını engelleyerek semptomları yok edebilir veya kontrol altına alabilir. En iyi E vitamini kaynakları fındık, buğday tohumu, çekirdek, bitkisel yağlar ve yeşil bitkilerdir.
Alkol Alımınızı Kontrol Edin
Aşırı alkol tüketimi karaciğer hasarının en başta gelen nedenidir. Ne kadar alkol tükettiğinizi kontrol altında tutmak karaciğerinizin sağlıklı kalmasının en kolay yoludur. Motivasyona mı ihtiyacınız var? Londra Kraliyet Hastanesi’nde yürütülen bir araştırmaya göre, düzenli alkol tüketen insanlar bir aylık bir süre boyunca ara verdikleri takdirde karaciğerde biriken yağ oranında %15 azalma saptanmıştır. Ayrıca kan şekeri ve kolestrol seviyelerinde de iyileşme görülmüştür.
