Alkolü az da tüketseniz çok da tüketseniz zararından kaçamazsınız. Alkolü zararları ağzınıza ilk aldığınız andan itibaren başlıyor. Etkisinin geçmesi ve vücuttan kaybolması ise çok uzun sürmektedir. Siz fiziki olarak alkole bağlı etkilerinin geçtiğini düşünseniz bile kimyasal olarak organlarınıza etkisi 1 günden fazla süreyle kalmaktadır.
Yiyeceklerde zararlı maddeleri tüketince (trans yağ, şeker vb.) etkisini anında göremiyoruz. Yıllar sonra kilo almaya başlayınca anlıyoruz. Ancak alkol zarar değil ‘’zehir’’ etkisi gösteriyor ve tükettikten kısa süre sonra fark edebiliyoruz (baş dönmesi, ağrı, konuşamama vb). Bu etkiler uzun dönemde nasıl hasarlar açıyor? Neden zararlı? Bunların hepsini yazımızda inceliyoruz.
Alkolün Zararları Nelerdir?
Kısaca bilmek isterseniz sizler için sıraladığımız 9 maddeyi okuyabilirsiniz.
- Pankreatit (Pankreas İltihabı)
- Siroz ve Karaciğer Yağlanması
- Diyabet (Şeker Hastalığı)
- Beyin ve Sinir Hasarı
- Uyku Problemleri
- Kolon (Bağırsak) Kanseri
- Kalp Rahatsızlıkları
- Düşük Bağışıklık Sistemi
- Kilo Alma (Obezite)
Pankreatit (Pankreas İltihabı)
Alkol tüketen bireyler kabızlık ve ishal problemi oldukça sık yaşamaktadır. İshal olduğunuz zaman bağırsaklarınızın düzgün çalıştığını, kabızken ise çalışmadığını mı düşünüyorsunuz? Maalesef ki yanlış, bu durum pankreatit başlangıcı bile olabilir.
Kabızlık ve ishal durumunda bağırsaklarda bir şeylerin ters gittiğinin, kötü bakterilerin artışı ve hasar olduğunun göstergesidir. Alkol tüketiminden sonra ishal veya kabız olmanızın sebebini açıklıyoruz. Vücut ağızdan alınan her besini sindirip, kendine enerji olarak kullanmaya çalışır. Görevi, her tüketilen besini parçalamak, bünyesine işlemektir.
Sindirim sürecinde bize en çok yardım eden organ pankreastır. Pankreastan üretilen sindirime yardımcı enzim, verilen hasardan dolayı azalmaktadır. Enzim eksikliği ise sindirimde sorunlara yol açar. Bu enzimin uzun sürede eksikliği pankreatit hastalığına neden olabilir.
Hayatınızı uzun süre etkileyebilen bu hastalık, hayat kalitesini düşüren ciddi semptomlar gösterir. Çok ciddi bulantılar, kusma ve yüksek ateş gibi belirtiler gösterir. Pankreatit hastalığını engellemenin en iyi yolu alkol tüketimini sınırlamak, azaltmaktır.
Siroz ve Karaciğer Yağlanması
Alkol nedenli oluşan en bilinen hastalıklardan biri sirozdur, değil mi? Karaciğerin vücutta öyle görevleri vardır ki alkolü temizleyebilmek için en büyük çabayı o gösterir. Sürekli bu uğraşı tek bir organa yüklemek en sonunda iflasına neden olacaktır. Nasıl mı? Vücutta bulunan toksinleri ve zararları maddeleri temizler, atılmasını sağlar.
Bu maddeler arasında vücut tarafından aşırı tüketilince ‘’zararlı’’ görünen alkolde bulunmaktadır. Eğer vücudunuzu bir fabrika olarak düşünseydiniz karaciğeriniz kesinlikle atıkları atma aracı ve imalathane görev görürdü! Ancak bu kadar güçlü bir organa sürekli zehirli, toksin göndermek ve her seferinde temizlemesini beklemek hasara yol açabiliyor.
Bu hasarların sonucu karaciğer yağlanması ve siroz oluyor. Kadın ve erkeklerde bu süreç fark edebiliyor. Kadınların vücudu alkolü daha uzun sürede temizler. Bu yüzden kadınlar karaciğer rahatsızlığına erkeklerden daha çabuk yakalanır.
Diyabet (Şeker Hastalığı)
Alkol ve şeker hastalığının nasıl bir ilişkisi olabilir? Az önceki başlıkta bahsettiğimiz gibi alkol, pankreasa zarar vermektedir. Kan şekeri dediğimiz dengeyi sağlayan organ pankreastır. Onun zarar görmesi kan şekeri seviyesini ve insülini etkiler. Kan şekerinizin sürekli düşük seviyede kalması nasıl etki gösterir?
Birden yemeğe saldırmak, baş dönmesi, 2-3 saat yemek yemeyince görülen baş ağrısı gibi problemler yaşamanıza neden olur. Hipoglisemi geçirme riskine sahip olursunuz. Aynı şekilde kan şekerinin yüksek kalmasına da sebebiyet verir. Dengeyi sağlayabiliyor mu? Hayır, sürekli yüksek veya düşük kan şekerine maruz kalacaksınız.
Yüksek kalan kan şekeri elde titremelere, baygınlığa hatta ölüme bile neden olabilir.
Bunların hepsinin sonucunda vücudunuz karaciğer fonksiyonlarını tam olarak çalıştıramaz. Diyabet yani şeker hastalığı yakalanabilirsiniz. Şeker hastalığına sahip bireylerin veya hipoglisemi yaşayanların alkol etmemesi çok önemlidir.
Beyin ve Sinir Hasarı
Sarhoş denildiğinde gözünüzde nasıl biri canlanıyor? Dengede yürüyemeyen, konuşmakta güçlük çeken birisi değil mi? Bunun sebebi beyin ve sinir sisteminde hasar oluşturmasıdır. Beyin ve vücut arasındaki koordinasyon azalır.
Alkolden ilk etkilenen organımız beynimizdir. Buda oldukça tehlikelidir özellikle araba kullanmadan önce kesinlikle tüketmemelisiniz. Alkol, beynin frontal lobunda hasara neden olur.
Bunun sonucunda uzun süreli hafızayı(geçmişteki anıları) hatırlayamaz ve doğru, mantıklı cümleler kuramaz veya karar veremezsiniz.
Frontal lobta görülen bu etki daha duygusal, mantıksız ve yakın zamandaki anıları hatırlayan birisine dönüşmemize neden olur. Hatta, sık alkol tüketen bireyler beyinde hasar oluituran wernicke korsakoff hastalığına yakalanma riskine sahiptir.
Uyku Problemleri
Uzun ve yorucu bir gün geçirdiğinizi düşünün. Birkaç kadeh alkol tüketmek rahat uyutacak mıdır? Evet, herkes bu düşünceyle yorgun bir günün ardından bir şeyler içip rahat uyumaya çalışıyor.
Maalesef ki durum böyle olmuyor. Rahat uyuduğunuzu düşünebilirsiniz ancak çalışmalar gösteriyor ki: alkol tüketip uyuyakalan bireyler rahat uykuya dalar ancak ertesi gün hiç dinlenmemiş hisseder. Yani, uyku kalitenizi düşürüyor. Bu nasıl oluyor?
- Uyurken geçirdiğiniz derin uyku süresi düşüktür(sürekli gerçekleşen göz hareketleri).
- Uyuma esnasında tuvalete gidersiniz. Sebebi, çok sıvı tüketmeniz değildir. Alkolün diüretik yani idrara çıkarma, sıvı atma etkisi vardır.
- Diüretik etki, uyurken çok terlemenize neden olur.
- Horlamaya başlarsınız. Alkol, vücuttaki kasların gevşemesine neden olur. Boğaz, ağız ve burun kaslarınız gevşer ve horlamaya başlarsınız.
- Alkol tüketerek sadece rahatça uykuya dalarsınız. Derin uyuma süreniz ve uyku kaliteniz düşük olacaktır. Gün içinde sakin, dinlenmiş olmak istiyorsanız alkol, kahve gibi kafein içeren içecekleri azaltmanız daha faydalı olacaktır.
Kolon (Bağırsak) Kanseri
Türkiye’de ölüm nedenleri sıralamasında %20 oranla, 2. Sırada kanser yer almaktadır. Öyleyse, hayat tarzımızda, yediklerimiz ve içtiklerimizde değişiklik yapma zamanı gelmedi mi? İnanın en büyük yardımcı bu olacaktır. Alkol tüketimi aşırı miktarda olan bireyler 7’den fazla çeşit kansere yakalanma riskindedir.
Ancak bunların arasında kolon kanserine kesinlikle alkolün neden olduğu kanıtlanmıştır. Kolon kanseri, rektum veya kalın bağırsakta oluşan bir hastalıktır. Alkol vücutta toksik madde olan asetaldehite dönüşür. Dna’ya hasar verir, hücrelerin tamirini engeller.
Ayrıca, karaciğerdeki hücrelerin çok hızlı büyümesine neden olur. Bu büyüme, vücuttaki genlerin de hasar gördüğünün göstergesidir. Vücuttaki en küçük yapıtaşımız olan hücrelere verilen bu zarar kansere yol açmaktadır. Kanserden korunmak istiyorsanız sürekli ve yüksek miktarda alkol tüketiminden kaçınmalısınız.
Kalp Rahatsızlıkları
Kalbiniz, siz dinlenmeye geçseniz bile çalışmaya devam ediyor. Her saniye temiz, besleyici öğelerle dolu kanı damarlarınızda dolaştırıyor. Artıkları, zararlı maddeleri ise atmaya çalışıyor. Kalbiniz, damarlarınız zarar gördüğünde artık kan dolaşımınızın düzeni, pompalanması aksıyor.
Ölüm sebeplerinden biri ise kalp rahatsızlıklarıdır. Kalp krizi, ölüm sebeplerinin en başında gelmektedir. Neden kalp krizi görülür ve alkolle alakası nedir?
- Yüksek miktarda alkol tüketmek kan basıncını arttırır. Kan basıncı artışı, kalp krizine neden olur.
- Aşırı alkol tüketimi, obeziteye neden olabilir. Kilo artışı yine kan basıncını ve damar içinde yağlanmayı arttırır.
- Kalpte bulunan kasların daha az çalışmasına neden olur. Çalışması azalan kalp, pompalamayı azaltır. Damarlardaki kan, artık vücudunuzda eskisi kadar düzenli olarak dolaşamaz.
Düşük Bağışıklık Sistemi
Alkol tüketmek, bağışıklık sisteminizi zayıflatabilir. Vücudunuzu hastalıklar için daha kolay bir hedef yapar ve çabucak hastalanırsınız. Pnömoni ve tüberküloz gibi hastalıklara aşırı alkol tüketenler daha çabuk yakalanır. Vücudunuz alkolün etkisini atmak, zararlarından kurtulmak için çabalar.
Dışarıdan gelen enfeksiyonlara ve zararlara karşı savaşamaz hale gelir. Bu etki içtikten 24 saat sonraya kadar sürmektedir. Düzenli olarak tüketenlerde ise genel olarak düşük bağışıklık sistemine neden olur. Çabucak gribe, enfeksiyona yakalanabilirsiniz.
Kilo Alma (Obezite)
1 kadeh alkolle 2 paket dondurma, kocaman bir tatlı yemiş kadar enerji alırsınız. Aldığınız bu enerjiyi 2 veya 3 ile çarptığınızı düşünün. Yani, sadece bir kadeh mi içiyorsunuz yoksa daha fazla mı? Vücutta alkol, besin olarak kullanılamaz.
En çabuk yağa dönüşen enerji kaynağıdır. Aşırı tüketimi karaciğer problemlerine, diyabete (şeker hastalığı) neden olacağından kilo problemi ise kaçınılmaz olacaktır. Kilo almak istemiyorsanız alkolden uzak durmanızda, az tüketmenizde fayda vardır.
Hayatınıza sağlık katmak istiyorsanız alkol tüketiminin sonuçlarınızı sizlerle paylaştık. Vücudunuza ve sağlığınıza değer verin. Azaltmaya, daha az içmeye ve dikkat etmeye umarım ikna olmuşsunuzdur.