İnsan nüfusunun %15’i insomnia denilen uyku problemine sahip. Normal bir insanın fiziksel ve psikolojik sağlığını koruması için günde ortalama 8 saat uyuması gerekmektedir.
Bilge Cafe olarak uykusuzluk probleminin sebeplerini ve bu problemden kurtulmanın yollarını sizler için derledik. Aşağıdaki tavsiyelere uyarak insomnia rahatsızlığından sonsuza dek kurtulabilir ve geceleri rahat bir uyku çekebilirsiniz.
1. Multipl Skleroz (MS)
Yapılan bilimsel araştırmalar sonucu, MS hastalığı ve insomnia arasında bir bağlantı olduğu ortaya çıkmıştır. 2.300 MS hastası üzerinde yapılan bir deneyde, hastaların %70’inde uyku düzensizliği gözlemlenmiştir.
MS hastalığının güçlü belirtilerinden biri olan yorgunluk hissine sahip bir insan bile en az yarım saat uykuya dalamaz. Bu yüzden MS hastaları uyumak içi genellikle ilaç kullanırlar. 20-50 yaş arasındaki insanlarda MS hastalığı görülebilir.
2. Stres
Stresli bir insanın uyku problemlerine sahip olması bilinen bir gerçektir. Uzmanlar, uykusuzlukla başa çıkmanın en önemli yollarından birisinin aynı zamanda stresle başa çıkmak olduğunu söylemektedirler. Buna göre, uyumadan önce stres kaynağından fiziksel ve psikolojik olarak uzaklaşmak, rahat bir uyku çekmenin en önemli anahtarıdır.
Bir insan sürekli stres altındaysa, insomnia kalıcı bir hale gelebilir.
3. Enerji İçecekleri
Enerji içeceklerinin tüketimi son yıllarda büyük artış göstermiştir. Enerji içeceğinin daha fazla güç ve enerji verme özelliklerinin yanı sıra, gerginlik ve uykusuzluk gibi durumları da arttırdığı, yapılan araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır.
Kahvede olduğu gibi, enerji içeceklerinin içinde de kafein bulunur ve kafein, merkezi sinir sistemlerini uyararak uykusuzluğa sebep olur.
4.Astım
Pittsburgh Üniversitesinde yapılan bir araştırmaya göre, astım hastalığı bulunan yetişkinlerde insomnia rahatsızlığının oldukça yaygın olarak görüldüğü tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan astım hastalarının %37’sinde aynı zamanda uyku bozuklukları da gözlemlenmiştir. Uyku bozuklukları olan astım hastalarının ise, psikolojik olarak diğer hastalardan daha körü durumda oldukları ve bu kişilerde zamanla depresyon ve diğer psikolojik rahatsızlıkların da ortaya çıktığı belirtilmiştir.
5.Felç ve İnme
Daha önceden felç geçirmiş insanların uyku problemleri, normal insanlara göre daha fazladır. Bunun sebebi olarak psikolojik gerginlikler, acı, konforsuzluk, huzursuzluk ve kısıtlı fiziksel aktiviteler söylenebilir.
Uykunun önemi, özellik iyileşme dönemlerinde azımsanmamalıdır çünkü uyku kişinin fiziksel psikolojik bütünlüğünü ve dengesini korumasına yardımcı olur.
6.Alkol
Tahmin edileceği gibi uykusuzluğun en büyük etkenlerinden birisi alkoldür. Alkolün uyku üzerine etkisi ile ilgili 4.970 yetişkinin katıldığı bir deney yapılmıştır. Deneklerin deney başlamadan önceki 3 ay boyunca içtikleri alkol miktarı ve uyuma süreleri hesaplanmış, sonra da alkolsüz kaldıkları süre zarfındaki uyku süresi ve kalitesi ölçülmüştür.
Sonuç olarak, haftada en az 2 kere alkol alan insanların uyku problemi çektiği tespit edilmiştir. Düzenli alkol kullanan insanlarda ise insomnia hastalığının kalıcı olma riski vardır.
7.Menapoz
İnsomnia hastalığının kadınlarda daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Bununla beraber menapoz dönemindeki kadınlarda insomnia riskinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Zaten menapoz dönemindeki kadınların en büyük şikayetlerinden birisi de uyuyamama ve uyku kalitesinde azalmadır.
8. Zayıf Bağışıklık Sistemi
Bağışıklık sistemi zayıf olan insanlarda insomnia görülmesi, sık sıkı hasta olmalarından kaynaklanır. Biyologlar, insanların hastalandıklarında daha fazla uyudukları tespitinin yanlış olduğunu söylüyorlar. Hasta insanlar uykuya dalmakta zorluk çekiyor ve uykuya dalsalar bile uykuları sürekli kesiliyor ve yarım kalıyor. Bu sebepten gün içinde çok uzun süre uyuyormuş gibi gözükebiliyor. Ama aslında düzenli ve rahat bir şekilde uyuyamıyorlar.
9. Televizyon İzlemek
18-25 yaş arasındaki 423 genç ile yapılan bir deneyde, gençlere uzun süre televizyon izletiliyor ve uykuya dalma süreleri, uyuma süreleri ve uyku kaliteleri gözlemleniyor. Deney sonucunda ise televizyon ile yoğun bir şekilde etkileşim içinde olan bireylerin uykuya dalmaları için daha uzun bir süre gerektiği ortaya çıkıyor. Uzmanlar ise bu durumun ilerleyen aşamalarda insomnia hastalığına dönüşebileceğini söylüyorlar.
İnsomniadan kurtulmanın ve rahat bir uyku çekmenin yolları :
1. Yoga
Yoga ve benzer egzersizler vücudu ve zihini rahatlamanın yanı sıra uyku kalitesini arttırır ve depresyon stres riskini azaltır. Özellikle menapoza giren kadınların uyku problemlerinden kurtulmak için yoga yapmaları tavsiye edilmektedir.
2.Şifalı Bitkiler
Uyku düzensizliği, kişinin yaşamını ciddi şekilde etkileyebilir ve doğrudan veya dolaylı olarak obezite, depresyon, endişe, kaygı ve vücutta çeşitli iltihaplara ve yaralara yol açabilir. Uykunun kalitesini arttırmak ve bu problemlerin oluşumunu engellemek için kullanılan yollardan biri de şifalı bitkilerdir. Kediotu, şerbetçi0tu, papatya ve arpa gibi bitkiler uykusuzluğu engellemede oldukça etkilidir.
Bu gibi yöntemler doğal, güvenli ve etkili olduklarından, kullanımları oldukça yaygındır. Ayrıca insomnia hastalığından kurtulmak için aşırı baharatlı yiyeceklerden de uzak durmak gerekmektedir.
3. Vişne Suyu
Vişne ve kiraz gibi meyveler yüksek miktarda melatonin hormonu sağlarlar ve bu hormon da uykunun düzenlenmesine yardımcı olur. Düzenli olarak vişne suyu içmeniz, uykuya dalma sürenizi kısaltacak ve aynı zaman uyuma sürenizi ve uyku kalitesini de arttıracaktır.
4.Amber Renkli Gözlükler
Kaliteli bir uyku için normalde uykuya dalmadan en az 3 saat önce televizyon, bilgisayar ve akıllı telefon gibi mavi ışık yayan elektronik aletlerden uzak durmak gerekir. Ancak gece geç saatlere kadar çalışan biriyseniz veya herhangi bir sebepten dolayı bu aletleri kullanmanız gerekiyorsa amber renkli gözlükler kullanın.
Bu gözlükler mavi ışığı engelleyerek etkisini düşürür. Bu özelliği sayesinde sadece insomniaya karşı değil, atardamar basıncın düşmesinde de oldukça etkilidir.
5. Doğru Uyku Pozisyonu
Herkesin rahat ettiği bir uyku pozisyonu vardır ve uyuma şekli birbirinden farklıdır ancak bilim adamlarına göre bazı uyku pozisyonları diğerlerinden daha iyidir. Örneğin ; sol tarafımıza yatıp uyumak sağlımız için daha faydalıdır. Bu şekilde uyuduğumuzda beynimizdeki lenfatik süzülme hafifler, uygun sindirim desteklenir ve dalağın daha iyi çalışması sağlanır. Eğer bir engeliniz yoksa, sol tarafınıza dönüp uyumaya alışın.