Şeker hastalığına ne iyi gelir? Şeker hastalığı veya diğer adıyla diyabet dünyada milyonlarca insanın sahip olduğu kronik bir rahatsızlıktır. Vücuttaki insülin hormonuyla alakalı olan bu hastalığın tedavisinde ilaç veya insülin enjeksiyonu kullanılır.
Ancak bu ilaçların dışında beslenme düzeninde yapılan değişiklikler, egzersiz ve alternatif tedaviler şeker hastalığını tedavi edebilir veya semptomları azaltabilir. Şeker hastalığı nedir? Tip 1 diyabet ve tip 2 diyabet nedir? En çok merak edilen şey ise şeker hastalığına neyin iyi geldiğidir. Beslenmeyle ve yaşam tarzıyla, besinler ile bir şeker hastasının hayatı nasıl olmalıdır? Bunları yazımızda ayrıntılarıyla sizler için açıkladık.
Şeker Hastalığı Nedir?
Kısaca şeker hastalığı nasıl bir hastalıkmış tanıyalım. Diyabeti şeker hastalığı olarak tanımlamak biraz eksik bir isimlendirme olur. Şeker hastalığı denilen durum aslında ikiye ayrılmaktadır. Tip 1 şeker hastalığı (tip 1 diyabet) ve tip 2 şeker hastalığı (tip 2 diyabet) olarak görülür. İkisinin farkı nedir ve nasıl oluşur? Aşağıda açıklıyoruz.
Tip 1 Diyabet Nedir?
Tip 1 diyabet genellikle 20 yaş altındaki bireylerde yani çocukluk ve ergenlik döneminde görülür. Ömür boyu süren, hayatın tamamını etkileyen bir hastalıktır. Bu hastalığın oluşumu bilim insanlarının bile çözemediği bir durumdur. Tip 1 diyabet nasıl oluşur? Diyabette anahtar hormonumuz insülindir. Pankreasımız insülini salgılayan organdır.
Tip 1 diyabete sahip bireyler, pankreastan insülin salgılayamaz. Çünkü, hücreleri yok olmuştur. Nasıl yok olabilir? Bağışıklık sistemi düşük olan bireylerin çok kolay hasta olduğunu biliyoruz. Sebebi, vücut dışarıdan gelen saldırılara karşı güçsüzdür, kolayca hastalığa yenilir.
Tip 1 diyabete sahip bireylerin immün (bağışıklık) sistemi kendi kendine zarar verir. Maalesef yanlış duymadınız! Vücut kendi pankreasına zarar verir, insülin üreten hücreleri (pankreasın beta hücreleri) yok eder. Bunun neden olduğunu, niye saldırdığını bilim adamları henüz açıklayamamıştır.
Bu saldırının sonucunda artık vücut insülin üretemez ve kan şekeri düzenlenemez. Her yemekten sonra veya açlıkta hiperglisemi-hipoglisemi riski oluşur. Bu yüzden ömür boyu enjeksiyona bağımlı olarak yaşarlar.
Tip 2 Diyabet Nedir ve Neden Oluşur?
Hayatın ilerleyen dönemlerinde birçok faktörden etkilenerek oluşur. Toplumda çok sık görülür. Yetişkinlik ve yaşlılık dönemlerinde görülür. Tip 1 diyabetten farklı olarak vücutta insülin üreten hücreler tamamiyle yok olmamıştır. Üretimi sağlanabilir ancak bazen çok yetersizdir. Bazen ise üretilen insüline karşılık yanıt verilemez.
Neden tip 2 diyabet oluşur? Sebebi birçok faktörden etkilenir.
- Ailede tip 2 diyabet geçmişi
- 55 yaşın üzerinde olma (yaş ilerledikçe yakalanma riski artar)
- Aşırı kilo (obezite)
- Yüksek tansiyon
- Polikistik over sendromu
Yukarıda yazan faktörlerden birinin veya birden fazlasının olması tip 2 diyabeti oluşturur. Yani, yaşam tarzı ve beslenme biçiminden oldukça etkilenir. Bu yazımızda tip 2 diyabetin tedavisinde kullandığımız ilaçların yanında nelere dikkat etmeliyiz?
Şeker Hastalığı (Tip 2 Diyabet) Tedavisi
Şeker hastalığının etkilerini yemek yedikten sonra veya uzun süre aç kaldığınızda hissedersiniz. Baş dönmesi, baş ağrısı, birden yemeğe saldırma, ellerin titremesi, gözlerin kararması gibi semptomların hepsi kan şekeri ve insülin dengesiyle alakalıdır.
Beslenmenin bu kadar önemli olduğu bir hastalığın tedavisinde yediklerimiz önemli olmayacak mı? Tabi ki olacak… Ancak, neye dikkat etmeniz ve ne yemeniz gerektiğini bilmiyorsanız bu yazı size yardımcı olabilir.
- Tedavi yönteminde en önemli nokta: Doktorunuzun verdiği ilaca kesinlikle devam etmelisiniz. Burada yazılanlar sizin için iyileşmenizde, daha az semptom göstermenizde destek sağlayacaktır.
- İlk anahtar, beslenme! Ne zaman yemek yiyorsunuz? Neler yiyorsunuz? Ne kadar süre aç kalıyorsunuz? Bu yazıyı okumadan önce ilk olarak bu soruları kendinize sormalısınız. Kendinize dürüstçe cevaplar verin ve çözümü bulmak için yazıyı okumaya devam edin.
- İkinci anahtar, egzersiz! Haftada kaç gün egzersiz yapıyorsunuz? Kaç adım yürüyorsunuz? Hareket etmek, yazıyı okuduktan sonra düşündüğünüzden çok daha önemli olacak.
Şimdi şeker hastalığı tedavisi, beslenme, özel besinler ve egzersizden bahsetmeye başlayabiliriz. (1)
Şeker Hastalığına Ne İyi Gelir?
Sorumuzun cevabına geldik sizler için madde madde sıralamaya çalıştık.
- Beyaz Undan Uzaklaşmak
- Şekeri Hayatınızdan Çıkarmak
- Kızartma Tercih Etmemek
- 3 Ana Öğüne Dikkat Etmek
- Saatli ve Düzenli Yemek
- Tabakta Dengeli Beslenmek
- Uzun Süre Aç Kalmamak
- Glisemik İndeksi Düşük Beslenmek
- Egzersiz Yapmak
- Krom Takviyesi Kullanmak
- Magnezyum Desteği Almak
- Koenzim Q10 Takviyesi
- Tarçın
- Balık Yağı
- Zerdeçal
- Zencefil
- Kudret Narı
Beyaz Undan Uzaklaşmak
Beyaz undan yapılan ekmek, poğaça, börek ve benzeri hamur işleri ciddi düşmanınız olacaktır. Çünkü, içeriği sadece küp şekerden oluşuyor diyebiliriz. Neden mi? Tarlada üretilen dışı kepek, içi ruşeym olan tok tutucu buğday öğütülür, öğütülür… En son bembeyaz hale gelir.
Bembeyaz un ise sadece enerjidir. Yediğiniz andan itibaren kanınıza karışarak kan şekerinizi yükseltir. Kan şekerinde ani fırlamalar yaşamamalısınız. Bunun için beyaz undan yapılan yiyeceklerden uzak durmalısınız.
Ekmeği ve unu tamamen hayatınızdan çıkarmalı mısınız? Hayır, beyaz un yerine besleyici değeri yüksek tam tahıl, çavdar, kepekli unları ekleyerek değişiklik yapmanız yeterli olacaktır. Beyaz una damak tadınız alışmış olabilir ancak birkaç denemeden sonra tahıllı unlardan da keyif alacaksınız!
Şekeri Hayatınızdan Çıkarmak
Bu başlığı büyük ihtimal tahmin ediyordunuz. Şekerli yiyeceklerin tek yaptığı boş enerji sağlamaktır. Sağladığı enerjinin dışında hiçbir besin değeri, faydası yoktur. Hatta zararı var!
Şeker içeren besinleri tükettikten sonra kan şekeriniz birden yükselecektir. Vücudunuz bu duruma şaşıracak ve insülin yollayacak ancak hücreleriniz buna dirençlidir. Düşmeyen kan şekeri sizde baş dönmesine, baş ağrısına neden olacaktır.
Yapmanız gereken tek şey şekeri hayatınızdan atmaktır. Yukarıdaki beyaz un gibi şekerde tadında alışkanlık yapmıştır. Bırakmakta zorlanabilirsiniz. Adım adım ilerlemek şekere yeni alternatif tatlılar koymak size yardım edebilir.
Kızartma Tercih Etmemek
Türkiye’de oldukça sık yapılan yemek türlerinden biri de yağ da kızartılarak yapılan yemeklerdir. Diyabet hastaları kalp rahatsızlıkları açısından risklidir. Aynı zamanda insülini hücrelerin algılayamadığından bahsetmiştik. Bu hücrelerin iletişimde bozukluk ve hasar yaşadığını gösterir.
Kızartma yağ kullanarak hücre hasarınızı daha da arttırırsınız. Kızartma yapılan yağlarda trans yağ oluşur. Bu yağ damar tıkanıklığı, hücre hasarı, kalp rahatsızlıkları risklerini tetikler.
Özellikle düzeltilmesi gereken hücreleriniz daha da kötüleşir hale gelir. Kızartma yerine haşlama ve fırında pişirmeye geçmelisiniz. Emin olun, fırında yaptıklarınız çok lezzetli olacak! Alışık olduğunuz tatlarda değişiklik yapma zamanı geldi! Mutfağınızda lezzet ve sağlığı bir araya getirebilirsiniz.
3 Ana Öğüne Dikkat Etmek
Uzun zamandır popüler bir konu: Günde kaç öğün yemek yemeliyim? Bu soru için henüz kanıtlanmış bir cevap yoktur. 3 öğün mü 6 öğün mü sağlıklı bilim dünyası bunu şöyle açıklıyor: Bireyin çalışma saati, günlük hayat koşulları bu durumu etkiler. Ancak diyabete (şeker hastalığı) sahip bireyler düşük kan şekeri yaşamamalı ve dengede insülin salgılamalıdır.
Bu yüzden minimum 3 ana öğün sağlamalısınız. Sabah kahvaltısı, öğlen yemeği ve akşam yemeğinizi her gün ayarlamaya çalışmalısınız. Her gün üç öğün sağlıklı beslenmek kan şekerinizi düzenleyecektir. Kilo probleminiz varsa size yardımcı olacaktır.
Saatli ve Düzenli Yemek
İşte diyabeti çözmenin sırrı! Her sabah aynı saatte kahvaltı, sabit bir öğle yemeği ve akşam yemeği saati oluşturmalısınız. 1 gün boyunca düzenli yemeniz hemen etki göstermez. Uzun süreli yapılan düzenli yemek yeme programı size daha düzenli bir kan şekeri, daha az baş ağrısı sağlayacak. ‘’Yemek yemeyi unuttum!’’ Ellerim titredi ve mutfak tezgahındaki bisküviye saldırdım derdiniz olmayacak.
Tabakta Dengeli Beslenmek
Sabah kahvaltısı, öğle yemeği ve akşam yemeğini saatleriyle beraber ayarladınız. Hastalıktan kurtulmak istiyorsanız harika başlangıç! ‘’Ana öğünlerde ne yiyeceğim?’’ Şimdi sizi bu dertten kurtarıyoruz. Her öğünde tabağınızda sebze yemeği, salata veya sebzeler bulunmalıdır. Böylece antioksidan zengin beslenmiş olur ve hücrelerinizi korursunuz.
Diğer seçeneğiniz sabah kahvaltısında yumurta veya peynir, öğle ve akşam yemeğinde et, tavuk veya balık olmalıdır. Tabağınıza koyacağınız 3. Seçenek ise isterseniz yoğurt, ayran veya cacık isterseniz de çiğ kuruyemişlerden ceviz, badem, fıstık olabilir! Hatta kuruyemişleri salatanızın üzerine koyabilirsiniz.
Uzun Süre Aç Kalmamak
Eğer ki şeker hastalığına sahipseniz kendinizi uzun süre aç bırakmamalısınız. Maksimum 3 saatlik açlıklar kilo vermenize, insülin salgısını düzenlemenize yeterli olacaktır. Atıştırmak kilo aldırır diye korkmayın.
Tam tersi kilo vermenize yardımcı olacaktır. Ama en önemlisi ne yediğinizdir. İster ara öğün, ister atıştırmalık diyin burada yiyecekleriniz çok önemlidir. Sizin için faydalı olacak besinler: meyveler, kuruyemişler, tahıllı ürünler, kefir, süt ve yoğurt denilebilir.
Bu yiyeceklerle yeni tarifler denemek, hatta tatlılar yapmak sizi mutlu edecektir. Tatlı dediğimize bakmayın meyve ve kuruyemiş kullanarak lezzetli ama sağlıklı tatlılar yapmak mümkün! Kendinize değer verin ve yediklerinizi, vücudunuzu önemseyin. Sıkılmamak için yeniliklere açık olmayı unutmayın.
Glisemik İndeksi Düşük Beslenmek
Hepimizin en az bi kere duyduğu bu meşhur kelimenin ne olduğunu öğrenme zamanı geldi. 🙂 Glisemik indeks nedir? Yediğimiz bazı besinler kan şekerini birden yükseltiyor (şeker gibi). Ancak bazıları kan şekerine denge sağlıyor, vücudun dengesini bozmuyor (sebzeler gibi). İşte bu durumu belirleyebilmek için glisemik indeks denilen bir değer bulunmuştur.
Bütün yiyecekler bu değere göre sınıflandırılmıştır. Sizin için önemli olan glisemik indeksi düşük yiyecekler tüketmektir. Bunlar:
- Tam tahıllı, kepekli veya çavdarlı ekmek, tam tahıllı makarna, tam tahıllı veya kepekli galeta ve tam tahıllarla yapılan birçok hamur işi
- Meyvelerde dikkat edilmesi gereken: yumuşamamış meyveleri tercih etmelisiniz. Yumuşayan meyvelerin kan şekerinizi yükseltme hızı artar. Olgunlaşmamış muz, olgunlaşmamış ananas, olgunlaşmamış mango
- Sebzelerin tümü
Egzersiz Yapmak
Egzersizin sağlık için ne kadar gerekli olduğunu hepimiz biliyoruz. Özellikle şeker hastalığına sahip bireyler bu konuda daha çok özenmelidir. Çünkü, kan şekerini kontrol etmek egzersizi düzenli yapan bireylerde çok kolaylaşır. Egzersiz yaptığınız sürede vücudunuz kan şekerini kullanmak için insüline ihtiyaç duymaz.
İnsülin salgılanması ve düzenlemesi bozuk olan diyabetli hastalar için bu çok büyük bir avantajdır. Diyabetli bireyler kalp rahatsızlıklarına yakalanma riskine sahiptir. Bunun önlenmesi için egzersizi hayatınıza eklemek çok yardımcı olacaktır.
Krom Takviyesi Kullanmak
Krom mineralinden zengin gıdalar tüketmek size yardımcı olacaktır. Krom, vücutta kan şekerinin düzenlenmesinde yardım eder. Yıllardır yapılan çalışmalar diyaet tedavisindeki etkisini göstermiştir. Krom pikolinatı hangi yiyeceklerden alabilirsiniz? Genellikle sebzelerde özellikle brokolide bulunur.
Şeker hastaları için brokoli kan şekerinizin düzenlenmesinde destek sağlar. Her öğün tabağınıza koyacağınız sebzelerin arasında brokoliyi eksik etmeyin! Doktorunuza danışarak krom tableti destek olarak alabilirsiniz.
Magnezyum Desteği Almak
Diyabet hastalarının %80’i magnezyum eksikliği yaşamaktadır. Magnezyum bir mineraldir. Vücutta eksikliği görülünce kas kramplarına, uykusuzluğa neden oluyor. Şeker hastalığında da çok etkilidir. Hücrelerde 300’den fazla biyolojik görevi olan bu mineralin eksik olması, sizcede birçok soruna yol açmaz mı?
Kan şekeri düzenlemesinde etkili olduğu da kanıtlanmıştır. Ispanak, fındık, çim ve çayırlarda beslenmiş hayvanların eti ve bazı tohumlar magnezyumdan zengindir. Aynı zamanda dışarıdan tablet olarak kullanılabilir. Kullanmadan önce doktorunuza danışmalı, kan tahlilinde magnezyumu kontrol ettirmelisiniz.
Koenzim Q10 Takviyesi
İsmi oldukça farklı gelen bu bileşen vücutta doğal olarak bulunur. Koenzim Q10 takviyesiyle ilgili çalışmalar şekerhastalığında görülen biyokimyasal bulguları azalttığı ve damar sağlığını arttırdığını göstermiştir.
HemoglabinA1c düzeylerini düzenlediği (diyabet için olumlu bir bulgu), E vitamini seviyesini arttırdığını göstermiştir. Bu demek oluyorki, kan şekeri seviyesinde dalgalanmalar görülmüyor ve E vitamini ile pankreasımız korunuyordur.
Takviye olarak kullanılması kolesterol, kalp hastalıkları ve daha birçok rahatsızlıktan koruduğunu göstermektedir. Diyabet tedavisinde yardımcı olacaktır. Eczanelerde bulunan bu takviyeyi satın almadan önce doktorunuza danışmalısınız.
Tarçın
Kan şekerinden bahsedip duruyoruz. Dengede olmasını sağlayacak en güzel baharat tarçındır. İnsüline cevap vermeyen hücrelerinizin düzelmesine yardımcı olur. Toz halini meyvelerin üzerine dökebilirsiniz. Çubuk halini suyunuza, meyve sularınıza atabilir, gün içinde o sudan içebilirsiniz.
Balık Yağı
Haftada 3 gün balık tüketiyor musunuz? Tüketmiyorsanız sinir hücrelerinize ve hastalığınıza kötülük ediyorsunuz. Balık tüketmek yerine balık yağı da kullanabilirsiniz. Uzmanların sürekli balık önermesinin sebebi içerisindeki mucizevi omega-3 yağıdır. Omega-3’ün diyabetteki yardımı kanıtlanmıştır.
İnflamasyonu önler ve diyabeti tedavi eder. Özellikle diyabet olan bireylerin trigliserid (kan yağı) seviyesi, kolesterol düzeyi yüksek görülür. Bu durumu düzeltmek için omega-3 kullanımı çok yardımcıdır.
Kullanacağınız markanın EPA/DHA oranına, kullanılan balık türüne (cıva gibi ağır metaller içeriyor mu?) dikkat etmelisiniz. Bu konuyla ilgili soruları eczacınıza sorup, yardım almalısınız.
Zerdeçal
Zerdeçalın içerisindeki kurkumin biyokimyasalı antimikrobiyal, antiglisemik ve antioksidan özelliklere sahiptir. Ne demek oluyor ve diyabete nasıl yardım eder? Öncelikle şeker hastalığında hücrelerimizi kuvvetlendirmek, sinyale cevap vermesini sağlamak önemlidir.
Zerdeçalın içeriğindeki antioksidan hücreleri hasara korur, antimikrobiyal özellik ise mikroplara karşı savaşır. Aynı zamanda kan şekerini düzenleyerek diyabete yardımcı olur. Bu özellikleriyle insülin direnci ve diyabet tedavisinin baş tacıdır.
Kök, kapsül, toz ve yağ şeklinde satılmaktadır. Yan etkisi görülmemektedir ancak aşırı kullanımında reflü ve akne problemlerine yol açabilir. Kullanırken miktarını abartmamalı ve dikkatli kullanmalısınız.
Zencefil
Birçok bilimsel araştırma gösteriyor ki vücutta insüline olan yanıtını arttırmakta zencefil çok etkilidir. Aromatik olan bu baharat kan şekeri seviyesini düşürmeye yardımcıdır. Taze zencefili içeceklerinize, suya, çaya katabilir veya yemeklerde kullanabilirsiniz. Toz halini veya yağını da tercih edebilirsiniz. Kullanırken çok fazla miktarda eklememeye dikkat etmelisiniz.
Kudret Narı
Kudret narı, tip 2 diyabette tedavi olarak uzun yıllardır kullanılmaktadır. İçerisinde bulunan 3 madde iyileşmede yardımcı olmaktadır. Bu maddeler; charantin, vicine ve polipeptid-p’dir. 3’ünün etkisi kan şekerini düşürür, insüline benzer yanıt oluşturur. Diyabetin tedavisinde bu şekilde yardımcı olurlar.
Aynı zamanda içerisindeki lectin isimli bileşen kan şekerini düşürmeye yardımcı olur. Yapılan çalışmalar ve önemli dergilerdeki yazılara göre: kudret narı kullanımı kan şekerini düşürür, dengesinin düzenlenmesinde yardımcı olur.
Tip 2 diyabetin iyileşmesini istiyorsanız mutfağınızda ve kendinizde değişiklik yapmaya çalışmalısınız. Yemek düzeni ve neler yediğiniz çok çok önemlidir. Daha iyi ve daha sağlıklı bir hayata kavuşmak istiyorsanız yazımızdaki bilgileri dikkate almayı unutmayın.
Yazımız tamamen bilgilendirme amaçlıdır ve tavsiye niteliği taşımaktadır. Alternatif tedavi olarak düşünüp uygulamanız tamamen sizin tercihinizdir.
Unutmayın şeker hastalığı her ne kadar genetik olsa da bir yeme içme bozukluğu hastalığıdır. Yediklerinize dikkat ettiğiniz zaman şekerinizi mümkün olduğunca kontrol altında tutabileceğinizi unutmayın.
İnsülin kullanan hastalar insülin saatlerini kaçırmamaları gerektiğini aklından çıkarmasın, hastalığı kabullenip onunla yaşamayı öğrenmelisiniz. Diyabet kontrol altında tutulduğunda yaşanabilecek bir hastalıktır. Kıymetli vaktinizi ayırıp okuduğunuz için teşekkür ederiz.
Şeker Hastalığına İyi Gelen Tarçın ve Limon Tarifi
Sevgili takipçilerimiz, videoda bulunan Coşkun Bilen beyefendiye ulaştık. Tarifin nasıl uygulanacağı konusunda bilgi aldık. Kullanımı: “Karışımı 12 saat beklettikten sonra günlük tüketebilirsiniz. Ne kadar su içiyorsanız aç veya tok farketmez, aç karnına alınırsa daha etkili olur.”