Ayva hangi hastalıklara iyi gelir? Meyve tüketmek kilo aldırmaz veya şeker tüketmenize neden olmaz. Tam tersi sizi sağlıklı, güçlü kılar.
Sağlıklı ve doğru beslenmek isteyen biri için beslenme planının vazgeçilmez bir parçası meyveler olmalıdır. Hayat kaynağı olan besin öğeleri açısından zengindir.
Birçok kişinin çok severek ve sıklıkta tükettiği karpuz, çilek, portakal elma gibi meyveler dışında kalan ayva, çok tüketilmemesine rağmen önemli besin içeriğine sahiptir. Ayva meyvesini neden tüketmemiz gerekir? Bu yazıda ayrıntılarıyla okuyabileceksiniz.
Ayva Hakkında Ön Bilgi
Ayvanın spesifik ismi aslında Cydonia oblongadır. Elma ve armuta benzer bir meyvedir. Ayva ağacı yaprak döken ve küçük bir ağaçtır. Daha önce hiç ayva ağacı gördünüz mü? Çiçekleri hafif soluk, pembe renktedir ve bu küçük ağaç, pembe çiçeklerinden dolayı süs ağacı olarak kullanılabilir.
Ayvanın mevsimi sonbahardan kışa kadardır. Şekli armuta benzer ve olgunlaştığı zaman alışkın olarak gördüğümüz sarı rengini alır. Şeftaliye benzer, hafif tüylü bir yüzeyi ve iç kısmında birçok çekirdeği bulunur. Ülkemizde de çok yetiştirilen ayva Özbekistan, Ermenistan ve diğer yakın bölgeler de dahil olmak üzere Avrasya bölgesinde yetiştirilen bir meyvedir.
Asiditesini kaybetmek için genellikle pişirilir veya dondurulur. Aslında, Orta Doğu ve Akdeniz bölgelerinde kuzu, keçi ve domuz eti ile et yemeği şeklinde pişirilerek geleneksel tariflerde kullanılır. Ayva, jöle yapımı için oldukça kullanılır.
Ayvanın Sağlığa Faydaları
- Anti-inflamatuar
- Zayıflamaya Yardımcı
- Ülser Tedavisine Yardımcı
- Bağırsak Hastalıklarına Yardımcı
- Mide Bulantısı
- Tansiyonu Düşürür
- Kolesterolü Düşürür
- Saç Köklerini Canlandırır
- Stresi Azaltır
- Karaciğer ve Göz Hastalıklarında Tedavi Olarak Kullanılır
Çoğu meyvede olduğu gibi A, B ve C vitaminlerinin kaynağı, bol lifli, potasyum, bakır, selenyum, çinko, fosfor, kalsiyum, demir ve magnezyum gibi minerallerden zengindir. Peki ayvayı diğer meyvelerden ayıran nedir? Ayvanın sağlığa faydaları nelerdir? Hepsini sizin için inceledik.
İçerisindeki besin değerlerinin sağlığa olan faydaları:
Anti-inflamatuar
C vitamininin çok zengin bir kaynağıdır ve günlük almamız gereken (RDA) C vitamini miktarının yaklaşık % 25’ini sağlar. C vitamini bağışıklığı arttırır.
Patojen, virüs ve bakteriler için savunma oluşturan beyaz kan hücrelerinin artışını sağlar. Ayva inflamatuvar, alerjik durumların tedavisine yardımcı olur. Ayva meyvesinin tohum özü, atopik dermatit ve sistit tedavisinde kullanılabilir. Alerjik bireyler, yiyeceklerin hazırlanmasında ayva kullanımıyla daha az alerjik etki sağlayabilir.
Zayıflamaya Yardımcı
Ayva çok düşük kaloriye sahip ve lif oranı yüksek bir meyvedir. Lifin bir besinde yüksek olması, vücudun besini parçalama ve sindirim sürecinde daha fazla efor sarf edeceği ve daha sindirim sırasındayken enerji yakacağı anlamına gelir. 100 gramlık bir ayva sadece 57 kaloriye sahiptir. Doymuş yağ, sodyum ve kolesterol içermez.
Evet, ayva düşük kalorisiyle ve içeriğiyle zayıflama sürecinde atıştırmalık olarak tüketebileceğiniz bir meyvedir. Ancak unutmayın sadece ayva yiyerek kilo vermeniz mümkün değildir. Bütün besinlerin ayrı ayrı faydaları vardır ve hepsinden bir arada tüketmek gerekir.
Ülser Tedavisine Yardımcı
Ayvada bulunan fenolik içeriğin mide ülseri tedavisinde etkili olduğu bulunmuştur. Ayvanın taze olarak sıkılıp suyunun içilmesi de mide ülserine sahip bireyler için faydalıdır. Bu etkisi gastrointestinal sistemi yani mide-bağırsak sindirim sistemini rahatlattığı ve ağrıyı dindirdiği için oluşur.
Bu etkiler peptik ülser tedavisinde de yardımcıdır. Mevsimi geldiği zaman ayvayı meyve tabağınızdan eksiltmemek, alışveriş listenize muhakkak eklemek mükemmel olacaktır!
Bağırsak Hastalıklarına Yardımcı
Son zamanlarda sıklığı artan inflamatuvar bağırsak hastalığı, kolon kanseri, divertikülit gibi rahatsızlıkların çözümünde beslenmenize lif eklemek yardımcı olabilir. Sindirim sistemindeki mukusun korunması, iyi bakterilerin artışının sağlanması ve bunların sonucunda toksinlerin, zararlı bakterilerin atılması bu tarz bağırsak problemlerinde çok önemlidir.
Ayvada bulunan kateşin ve epikateşin ve lif bu faydaları sağlamaktadır.
Mide Bulantısı
Sabah uyandığınızda midenizde bulantı mı hissediyorsunuz? Kolit, ishal ve kabızlık mı yaşıyorsunuz? Size tavsiye olarak yapmanız gereken ayvayı balla biraz karıştırıp gün içinde veya bulantının olduğu durumlarda tüketmenizdir.
Haşlanmış veya pişmiş ayvanın da bulantıya, kusmaya yardımcı olduğu söylenmektedir. Evet, bunun hakkında bilimsel bir kanıt bulunmaz ama eskilerden gelen bir tedavi yöntemidir.
Modern tıp ve geleneksel tıp bu konuda birbirine zarar verebilir. Yani kullandığınız ilaçlar ayvayla etkileşim halinde olabilir. Hastalığınız meyve tüketmemeniz gerektirebilir. Bunun için bu tarz geleneksel tedavi durumlarında ilk olarak besinin ilaç ve hastalıkla etkileşimi hakkında beslenme uzmanına danışmalısınız.
Tansiyonu Düşürür
Yüksek tansiyon vücutta sodyumun fazla miktarda tutulmasından kaynaklanır. Bu yüzden yüksek tansiyonu olan kişiler tuz tüketiminden kaçınırlar. Sodyumun vücutta dengelenebilmesi için potasyumdan zengin besinleri tüketmelisiniz. Ayva, potasyum açısından zengin bir meyvedir. Günlük tüketiminize 1 adet ayvayı ekleyebilirsiniz.
Tansiyonun vücutta dengede olması kalp rahatsızlıklarını engeller. Tansiyonu düşük olan kişiler aşırı miktarda tüketmemeye dikkat etmelidir. Bu özellikleri doktorunuza anlatarak bilgi alabilir, danışabilirsiniz.
Kolesterolü Düşürür
Kolesterol damar tıkanıklığının başlangıç sebebidir. Meyve tüketmek damarlarınızın yağlanmasına ve kolesterolün artmasına neden olmaz. Meyvelerin hiçbiri kolesterol içermez.
Tam tersi meyvelerin içeriği kötü kolesterolün atılmasına, azalmasına yardımcı olur. Düzenli olarak tüketilen ayva, kalbi sağlıklı kılar. Kandaki LDL’yi yani kötü kolesterolü azaltır.
Saç Köklerini Canlandırır
Ayvanın zengin mineral içeriği demir, bakır ve çinko içerir. Bu üç mineral, çeşitli eser elementlerle birlikte, kırmızı kan hücrelerinin üretimi için gereklidir. Kırmızı kan hücresi üretimi yüksek olduğunda, vücudun etrafındaki dolaşım artar, bu da oksijenin vücuda taşınması demektir. Bu, saç kökünün sağlığını arttıran ve büyümeyi tetikleyen deriye ve kafa derisine artan kan akışına neden olur.
Stresi Azaltır
Hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar, ışın tedavileri, stres, depresyon gibi durumlar hücrelerin uzun süreli hasar görmesine neden olur. Bu stresin azaltılabilmesi için içten dışa yani hücrelerinizden davranışlarınıza doğru bir tedavi sağlamalısınız. Kendi kendinize doktora, psikoloğa uğramadan stresinizi dindirebilir misiniz?
Psikolojik bir rahatsızlık duymuyor ve düşük seviyede bir stres yaşıyorsanız öncelikle beslenmenizi düzelterek tedaviye başlayabilirsiniz.
Ayva, içeriğindeki antioksidanlar sayesinde zarar görmüş hücreleri onarır. Zihniniz böylece rahatlayabilir. Bu etki, sadece 1 gün düzgün beslenmekle değil biraz emek harcamakla oluşur, sabretmelisiniz. Bedeninize, hücrelerinize iyi bakın ve onlara yardımcı olun. Buna mevsiminde yetişen ayvayı hayatınıza katmakla başlayabilir misiniz?
Karaciğer ve Göz Hastalıklarında Tedavi Olarak Kullanılır
Çin’de ayvanın tohumları kaynatılarak jöle haline getirilir. Mukoza iltihaplanması (bağırsak ve mide yüzeyini saran mukus), göz problemi ve karaciğer problemi olanlar için tedavi de bu jöle kullanılır.
Düzenli olarak ayva tüketimi, karaciğer ve göz hastalıklarını engellemek ve tedavi etmek amacıyla kullanılabilir. Hastalığınız kronikse ve ilaç kullanıyorsanız mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Ayvanın Bilinmeyen Faydaları
Ayvanın tohumlarının boğaz ağrısı ve ses kısıklığı tedavisinde etkili olduğu söylenir. Ayva tohumu yağının terlemeyi engellediği, kalbi, karaciğeri ve mideyi güçlendirdiği bilinmektedir Ayvanın taze sıkılmış suyu kalp rahatsızlıkları, solunum rahatsızlıkları, anemi ve astım tedavisinde yardımcı olur.
Ayva Neden Çiğ Yenmez?
Kabızlık çekenler için ayvanın çiğ tüketilmesi önerilmez. Tansiyon hastaları da ayvayı çiğ yememelidir. Ayva çiğ yenildiğinde hazımsızlık oluşturacağı için beslenme uzmanları ayvayı komposto, jöle veya tatlı yapılarak reçel şeklinde yemeyi önermektedir.
Ayva Yaprağı Çayı Tarifi
Ayva yaprağı çayı aynı bildiğimiz siyah çay gibi demlenebilen çok faydalı bir çaydır. Ancak şöyle yapılması daha çok tavsiye edilmektedir.
- Ayva yaprakları bir demliğin içinde kaynatılır
- Kaynadıktan sonra demlikteki su dökülür
- Demliğe yeni su eklenerek tekrar demlenmesi beklenir
- Ve biraz bekledikten sonra çay gibi içilebilir
İlave su eklenerek tekrar tekrar içilebilir. Su eklendikçe aromasından tıpkı ıhlamur gibi bir şey kaybetmeyecektir.
Ayvadan Jöle Yapımı
Evde doğal jölenizi yapmak istiyorsanız ayva kullanabilirsiniz. Bu yöntem aslında reçel yapımının çok benzeridir. Ancak, reçelden farklı olarak iyi bir jel kıvamına geldiğinden jöle olarak kullanılabilir.
Ayvaları güzelce yıkayın ve sadece sapını ayırın. Kalan bütün ayvaları (çekirdek ve kabuk dahil) küçük parçalara bölün.
Üzerine istediğiniz tatlılıkta şeker ekleyin (çok fazla eklememek sizin için faydalı olacaktır) ve üzerini geçecek kadar su dökün. Uzun süre kaynattıktan ve ayvalar iyice yumuşadıktan sonra bir eziciyle ayvaları ezin.
Daha sonra tülbentten süzün. Bir tabağın üzerine ayva jölesinden bir kaşık koyun. Parmağınızla ittiğinizde elinize yapışmayacak ve jöle kıvamında olacaktır. Bunu istediğiniz tatlıya kullanabilir veya kahvaltıda reçel şeklinde tüketebilirsiniz.
Daha önce hiç ayvanın bu kadar faydalı olduğunu düşünmüş müydünüz?